Czy wiesz jak suplementować witaminę D?
Przyznaję, że osobiście nie jestem fanką suplementów, ponieważ wiem, że odpowiednim odżywianiem jesteśmy w stanie dostarczyć sobie wszystkich niezbędnych składników odżywczych, żyć w pełni zdrowia i zaoszczędzić pieniądze, które można wydać na pełoodżywczą żywność.
Robię jednak jeden wyjątek, dla witaminy D. Dlaczego?
Rola witaminy D
Kiedyś uważana jedynie z składnik odpowiedzialny za zdrowe kości. Obecnie znane jest jednak jej szerokie działanie, wychodzące poza ingerencję w funkcjonowanie gospodarki wapniowo-fosforanowej. Obejmuje ono regulowanie odporności, zdrowia układu krwionośnego, ryzyka cukrzycy, nadciśnienia czy nawet depresji.
Tych funkcji znamy ponad 200!
Witamina D – naturalne źródło
Witamina D, jako witamina rozpuszczalna w tłuszczach jest syntezowana w ludzkim organizmie w skórze pod wpływem promieniowania słonecznego UV-B. Aktywną jej formą krążącą we krwi jest kalcytriol.
Używanie podczas lata kremów z filtrem może zmniejszyć jej produkcję o 90-95%. Zbyt wysoka ekspozycja na słońce zwiększa jednak ryzko nowotworów skóry, które są o wiele bardziej niebezpieczne niż niedbór witaminy D, szczególnie dla osób o jasnej karnacji.
W Europie Centralnej idealne warunki do syntezy witaminy D panują między majem a wczesnym wrześniem, kiedy do produkcji na prawidłowym poziomie wymagany jest codzienny, co najmniej 15 minutowy pobyt na słońcu z uwzględnieniem 18% odsłoniętej powierzchni skóry (czyli np. ramiona, przedramiona i część nóg) między godziną 10 a 15. Od października do marca synteza właściwie nie zachodzi.
To, ile witaminy D wyprodukujemy, zależy od pigmentacji skóry (ciemniejsza skóra = mniejsza produkcja).
W żywności znajdziemy witaminę D w rybach morskich (np. łosoś, śledź, makrela, tran), w żółtku jaja, mleku i nabiale (tym tłustszym w większej ilości). Zbilansowana dieta pokrywa ok 20% zapotrzebowania na witaminę D.
Kto jest zagrożony niedoborem?
Szczególnie na niedobory są osoby pracujące w ciągu dnia w pomieszczeniach, czyli niemające dostępu do światła słonecznego.
Dodatkowo do grupy ryzyka należą osoby otyłe, starsze lub zmagające się z chorobami, np. nerek, wątroby, tarczycy (niedoczynność i nadczynność), reumatoidalnym zapaleniem stawów, osteoporozą, cukrzycą typu 1 i typu 2, astmą, atopowym zapaleniem skóry, nadciśnieniem tętniczym czy nowotworami.
Dlaczego jej suplementacja jest istotna?
Właśnie w związku z powyższymi przyczynami, czyli małą ekspozycją na słońce i niezbyt dużym spożyciem ryb, zalecana jest suplementacja witaminy D w społeczeństwie polskim u każdego od września do maja. Osoba która w rekomendowanych godzinach nie spędza czasu na słońcu, lub znajduje się w grupie ryzyka przez cały rok oraz u osób nie realizujących rekomendowanego czasu na zewnątrz w okresie od maja do września, przez cały rok.
Jak należy suplementować witaminę D? – podstawowe informacje
- Dawka profilaktyczna powinna być uzależniona od wieku, masy ciała, ekspozycji słonecznej, zwyczajów żywieniowych i stylu życia, wartości zostaną podane poniżej
- W grupie niezagrożonej ryzykiem, nie jest rekomendowane badanie stężenia witamin D we krwi
- Suplementujemy cholekalcyferol (wit. D3), który pierwotnie w wątrobie, następnie nerkach zostaje zamieniony na aktywną formę – kalcytriol
- Obecnie uważa się, że suplementacja wraz z witaminą K2 nie ma uzasadnienia, a wit. D3 w opowiednich dawkach nie powoduje wpaniena naczyń krwionośnych i tkanek miękkich
- Nie podajemy suplementu wraz z posiłkmi bogatymi w błonnik, środkami przeczyszającymi lub kolestyraminą
- Podczas suplementacji dbamy o odpowiednią podaż wapnia, który znajduje się np. w nabiale, migdałach, orzechach, zielonych warzywach czy sardynkach
Jak suplementować witaminę D w grupach ryzyka niedoboru?
- W grupach ryzyka przy braku innych zaleceń, i niemożliwości kontrolowania stężenia we krwi, zalecana jest dawka maksymalna dla danej grupy wiekowej w zdrowej populacji
- W przypadku niedoboru witamin D, suplementacja powinna być dawkowana na podstawie wyników laboratoryjnych jej poziomu we krwi, wieku i masy ciała
- Osoby otyłe, o BMI>30, powinny podwoić dawkę, która jest rekomendowana dla ich grupy wiekowej o normalnej masie ciała
Zalecane dawki suplementacji
Noworodki i niemowlęta – jak suplementować witaminę D?
- 0-6 mc: 400 IU/dzień niezależnie od sposobu karmienia
- 6-12 mc: 400-600 IU zależnie od sposobu karmienia
Dzieci (1-10 lat) – jak suplementować witaminę D?
- U zdrowych dzieci wystarczy codzienny pobyt na słońcu przez 15 minut, między godziną 10 a 15, od maja do września, z odsłoniętymi ramionami i przedramionami i nogami, jednak suplementacja wciąż jest bezpieczna
- Przy niespełnieniu tych kryteriów: 600-1000 IU w zależności od diety i masy ciała przez cały rok
Nastolatki (11-18 lat) i dorośli (19-65) – jak suplementować witaminę D?
- U zdrowych nastolatków i dorosłych wystarczy codzienny pobyt na słońcu przez 15 minut, między godziną 10 a 15, od maja do września, z odsłoniętymi ramionami i przedramionami i nogami, jednak suplementacja wciąż jest bezpieczna
- Przy niespełnieniu tych kryteriów: 800-2000 IU w zależności od diety i masy ciała przez cały rok
Osoby starsze (65-75 lat) i osoby z ciemną karnacją – jak suplementować witaminę D?
- Z powodu obniżonej syntezy w skórze, 800-2000 IU w zależności od diety i masy ciała przez cały rok
Osoby powyżej 75 lat – jak suplementować witaminę D?
- Z powodu obniżonej syntezy w skórze, pogorszonego wchłaniania i metabolizmu 2000-4000 IU w zależności od diety i masy ciała przez cały rok
Kobiety w ciąży i karmiące – jak suplementować witaminę D?
- kobiet planujących ciążę dotyczą wytyczne dla odpowiadającej im grupy wiekowej
- w ciąży suplementacja powinna być prowadzona pod stałą kontrolą stężenia we krwi, aby osiągało ono prawidłową wartość >30-50 ng/ml
- jeżeli ocena stężenia we krwi nie jest możliwa, zalecana jest dawka 2000 IU przez całą ciążę i karmienie piersią
Optymalne stężenie kalcytriolu (czyli witaminy D) we krwi wynosi zawsze 30-50 ng/ml. Jeżeli na badaniu wyjdzie inny wynik, należy zmienić dawkę suplementacji.
Ważna informacja na koniec: podczas suplementacji witaminy D, zawsze staraj się wybierać preparat sprzedawany jako lek, a nie suplement. To daje większą pewność jakości składu, a co za tym idzie, działania.
Źródło:
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29904370/
Aby być na bierząco z nowymi wpisami na blogu, dołącz od newslettera1
Nie przegap nowych, wartościowych wpisów, które pojawią się na blogu i otrzymuj w każdy piątek merytoryczny newsletter na wybrany temat. Odbierz rabat 10% na pierwsze zakupy w naszym sklepie.
Thank you!
You have successfully joined our subscriber list.