Diagnostyka insulinooporności kiedy pojawią się pierwsze objawy wskazujące na to schorzenie jest bardzo istotna. Nieleczona insulinooporność może bowiem doprowadzić do wielu chorób, jakimi są między innymi: cukrzyca typu II, zespół metaboliczny, choroby sercowo – naczyniowe czy niealkoholowe stłuszczenie wątroby.
Insulinooporność (IO), którą zajmujemy się w naszej dietetycznej praktyce jest stanem obniżonej wrażliwości tkanek na działanie insuliny. Insulina natomiast to hormon odpowiedzialny za regulowanie stężenia glukozy, czyli tak zwanego “cukru” we krwi. Stan ten bardzo często (bo aż w 80%) towarzyszy Zespołowi Policystycznych Jajników.
Warto już od pierwszych momentów sugerujących insulinooporność podjąć kroki ku diagnostyce i wprowadzić prawidłowe zmiany w diecie i stylu życia. W większości przypadków insulinooporność jest bowiem wyleczalna.
Główne aspekty, które mogą wpłynąć na wystąpienie insulinooporności to: zła dieta, zbyt mało ruchu w ciągu dnia, stres, używki, nadmierna masa ciała. Istotną rolę odgrywają także uwarunkowania genetyczne. W tym przypadku wyleczenie jest trudniejsze, ale wcale nie niemożliwe! 😉
Więcej o tym, czym jest insulinooporność, jak z niej wyjść, jak sobie radzić oraz jakie ma powiązanie z PCOS możesz przeczytać w naszych dwóch artykułach:
Lub podsłuchać w podcaście Zosi 🙂
Przejdźmy zatem do samej diagnostyki insulinooporności. Czy faktycznie insulinooporność jest trudna do zdiagnozowania? Czy do badania trzeba się specjalnie przygotować? Czy te badania są drogie?
Już Ci wszystko tłumaczę 🙂
Za złoty standard w diagnostyce insulinooporności uznaje się metodę klamry metabolicznej (Hiperinsulinemiczna Euglikemiczna Klamra Metaboliczna).
“Metoda ta polega na pomiarze ilości glukozy potrzebnej do utrzymania stałej glikemii (tzn. stałego stężenia glukozy we krwi) przy podawaniu pacjentowi przez 120 minut insuliny dożylnie. W trakcie badania insulinę podaje się ze stałą szybkością, tak aby utrzymać jej stężenie we krwi wynoszące ok. 100 µj./ml, tj. powyżej podstawowego stężenia na czczo”
Źródło: https://ncez.pzh.gov.pl/choroba-a-dieta/metody-oceny-insulinoopornosci/
Brzmi skomplikowanie, prawda?
Ale spokojnie, mamy też prostsze metody 😉
Generalnie, badania laboratoryjne w kierunku insulinooporności dzieli się na bezpośrednie i pośrednie.
Metody bezpośrednie
Do grupy metod bezpośrednich należą: wspomniana wcześniej klamra metaboliczna, test tolerancji insuliny oraz test supresji endogennej insuliny.
Metody pośrednie
Do metod pośrednich natomiast należą badania, o których na pewno już słyszałaś. A są to: wskaźnik HOMA – IR, QUICKI, współczynnik insulinemia/glikemia, wskaźniki Matsudy, dożylny test tolerancji glukozy, podwójny test dożylnego obciążenia glukozą, metoda Bergmana oraz doustny test obciążenia glukozą OGTT.
Najłatwiejszym do wykonania badaniem jest oznaczenie z krwi poziomu glukozy i insuliny na czczo. Porównując wyniki z normami ocenia się czy jest on prawidłowy, czy nie. Cena takiego badania waha się w granicach 25 – 30 zł za insulinę oraz 8 -15 zł za glukozę. Wyniki zazwyczaj są dostępne już tego samego dnia (w zależności od laboratorium).
Problemem powyższej metody są znaczne różnice w normach, które są niejednorodne. Wiele laboratoriów za normę w przypadku insuliny uznaje wynik między 3 a 25 mU/ml, jednak obecnie wskazuje się na to, że wynik już powyżej 10 mU/ml może oznaczać insulinooporność.
Zupełnie inaczej sytuacja wygląda w przypadku glukozy. Tutaj mamy jasno określone normy, które mówią, że:
Równie prostym wskaźnikiem wykorzystującym powyższe badania jest wskaźnik HOMA – IR. Wylicza się go według wzoru:
HOMA – IR= insulinemia na czczo (mU/ml) x glikemia na czczo (mmol/l) / 22,5
Można także skorzystać z internetowych kalkulatorów, na przykład tego.
Insulinooporność diagnozuje się, gdy wartość HOMA – IR przekracza wartość 2, jednak niektóre źródła podają także, że przy wartości >1 należy skonsultować się z lekarzem, który może zlecić kolejne badania.
To określenie chyba najbardziej kojarzy się kobietom w ciąży, które łączą badanie w kierunku cukrzycy ciążowej z wypiciem glukozy i czekaniem na kolejne pobranie krwi 😉
I to jest dobre skojarzenie, ponieważ dokładnie to samo badanie, czyli krzywa insulinowo – glukozowa, a w zasadzie test OGTT stosuje się także w diagnostyce insulinooporności. Test ten obejmuje 3 etapy. Pierwszy z nich to pobranie krwi na czczo i zbadanie poziomu glukozy i insuliny. Następnie wypicie 75 gramów glukozy (obciążenie glukozą) i zbadanie poziomu glukozy i insuliny po 1 i 2 godzinach.
Tutaj sytuacja wygląda podobnie jak w przypadku norm na glukozę i insulinę na czczo. Normy na glukozę są określone jasno, jednak na insulinę – niekoniecznie.
Jeśli chodzi o glukozę sytuacja jest prosta i prezentuje się następująco:
Poziom glukozy po 1 godzinie:
Poziom glukozy po 2 godzinach:
Nieco trudniej jest w przypadku insuliny. Polska literatura sugeruje, aby w normach na insulinę uwzględniać także BMI. Sugeruje się bowiem iż wartości insuliny są zależne właśnie od BMI.
Kształtują się one następująco:
Warto dążyć do tego, aby i masa ciała (a tym samym BMI) była w normie, jak i wartości insuliny, ponieważ ochroni nas to przez wyżej wspomnianymi chorobami.
Aby test OGTT był dobrze przeprowadzony i jak najbardziej wiarygodny, należy się do niego wcześniej przygotować. O tym, jak to zrobić, co jest istotne i jak przebiega sam test, powstał wcześniej artykuł na blogu 🙂
Warto wspomnieć, że cena wykonania takiego testu waha się w granicach 20-30 zł.
Jeśli interesuje Cię temat insulinooporności i chcesz wiedzieć jak z nią funkcjonować, zajrzyj na nasz blog w zakładce „insulinooporność” po więcej artykułów 🙂
Na podstawie: Vademecum Fundacji Insulinooporność oraz książki Dominiki Musiałowskiej „Insulinooporność – zdrowa dieta i zdrowe życie”
Odpowiadając na Wasze potrzeby, zapraszamy Was na bezpłatny webinar dotyczący holistycznego podejścia do insulinooporności. Czy webinar jest dla mnie? Postaramy się rozwiać Wasze wszystkie wątpliwości
W dzisiejszym odcinku nagranym razem z kosmetolog Martyną Radziejewską rozmawiamy o holistycznym dbaniu o skórę. Poruszamy też temat healthy aging. Dla mnie była to ciekawa
Coraz więcej mówi się o roli magnezu w insulinooporności. I słusznie, bo odgrywa on bardzo ważną rolę w metabolizmie insuliny i węglowodanów. Jest kluczowy dla
